Stilte in de storm

Een moment van rust bij Museum Voorlinden

Wie de storm wil trotseren, stapt haar oog binnen: het stille middelpunt waar helderheid ontstaat. De tentoonstelling Stilte in de storm in Museum Voorlinden biedt precies dat – een moment van bezinning in een wereld vol beweging. Kunstenaars als Anish Kapoor, Marina Abramović, Massimo Bartolini en Arturo Hernández Alcázar tonen hoe stilte kracht kan schenken en een zacht, standvastig antwoord vormt op de chaos van het dagelijks leven.

"In een wereld vol afleiding is het een uitdaging om de tijd te nemen om contact te maken met jezelf en met anderen," zegt performancekunstenaar Marina Abramović. Vanuit die gedachte ontstond Counting the Rice, een indringend werk dat deel uitmaakt van de tentoonstelling Stilte in de storm in Museum Voorlinden.

Bezoekers nemen plaats aan een lange tafel, zetten een noise cancelling koptelefoon op en tellen een uur lang rijstkorrels en linzen. Een eenvoudige handeling, maar volgens Abramović een oefening in concentratie, uithoudingsvermogen, zelfbeheersing en wilskracht. Elke korrel wordt een moment van aandacht. In de stilte van het museum, omringd door anderen die hetzelfde doen, ontstaat een bijna meditatieve rust.

Het is een werk dat dwingt tot vertraging. Naarmate de minuten verstrijken, vervaagt het besef van tijd en ruimte. Wat overblijft is het ritme van de ademhaling en het zachte tikken van de korrels. Counting the Rice laat ervaren hoe stilte niet afwezigheid is, maar aanwezigheid in haar puurste vorm.

Abramović verbeeldt met dit werk de kern van Stilte in de storm: in onstuimige tijden schuilt kracht in aandacht en rust. De performance nodigt uit om stil te staan, te voelen en opnieuw verbinding te maken — met de omgeving, met anderen en met de eigen binnenwereld.

Een route naar verbinding en betekenis

De tentoonstelling is zorgvuldig samengesteld uit de eigen collectie van Voorlinden. De kunstwerken vormen samen een route die uitnodigt tot verbinding – met jezelf, met anderen en met wat werkelijk van waarde is. De reis begint bij Black Kites (Bird of ill omen) van Arturo Hernández Alcázar (2010–2012): een zwerm zwarte vliegers, bevroren in de lucht boven brokstukken uit het verleden. Even verderop ligt Das Fragment an Sich (1994–2015) van Suchan Kinoshita, waarin pianotoetsen als restanten van een storm verspreid liggen. Het pulserende leven blijft voelbaar. In Conveyance (2024) van Massimo Bartolini beweegt een golf als een hartslag in een bassin vol rust – een hypnotiserende uitnodiging tot meditatie.

De kracht van stilte in beeld

In een volgende zaal wacht de ‘zwangere muur’ Pregnant white within me (2022) van Anish Kapoor: een werk vol spanning en verwachting. Het kunstenaarsduo Elmgreen & Dragset brengt met L’Addition (2025) de stilte van een eenzame wandelaar in een eindeloze sneeuwvlakte tot leven.
Philip Vermeulen laat met 10 Meters of Sound (2014–2025) de storm weer aanzwellen in een kinetische compositie van ritme en energie.

De tentoonstelling toont ook werk van Arcangelo Sassolino, Olafur Eliasson, Lee Bae en Josiah McElheny – kunstenaars die stilte niet zien als leegte, maar als bron van kracht en vernieuwing.

Publicatie bij de tentoonstelling

Bij Stilte in de storm verschijnt een catalogus met teksten van denkers en schrijvers als Byung-Chul Han, Virginie Platteau en Peter Verhelst. Zij verdiepen de ervaring met reflecties over stilte, aandacht en de menselijke behoefte aan rust.