Museum De Gevangenpoort geeft een spectaculair beeld van de wijze waarop gevangenen vanaf de 15e tot het begin van de 19e eeuw in ons land werden opgesloten, berecht en gestraft. In het ‘rampjaar’ 1672 lynchten woedende Oranje-aanhangers de leidende regenten Johan en Cornelis de Witt. De burgerij is ook bij deze politieke moord betrokken. Onmiddellijk na de moord werden hun lichamen opgehangen aan een paal op het Groene Zoodje, het schavot op de Plaats (waar nu het standbeeld van Johan de Witt staat). De lichamen werden gruwelijk verminkt. Lichaamsdelen werden afgesneden en als souvenir meegenomen, verkocht of opgegeten. De tong en vinger zijn na de moord in bezit van medestanders van de De Witten gekomen, en werden als relieken bewaard. Deze liggen nu in een houten kistje met een glazen kijkplaatje in het Haags Historisch Museum.
Museum
De Gevangenpoort is een uniek middeleeuws poortgebouw in het centrum van Den Haag. Ooit was het museum één van de drie toegangspoorten tot het kasteel van de graven van Holland, waar nu het Binnenhof is. Vanaf de straat is alleen de poort en het gerechtsgebouw te zien, hierachter gaat echter nog een heel cellencomplex schuil. De Gevangenpoort had cellen voor armen, maar ook voor rijke, politieke gevangenen, zoals Cornelis de Witt. Ook is er een collectie strafwerktuigen die in de verschillende cellen en kamers wordt getoond.
Misdaad en straf door de eeuwen heen
Maar het is niet alleen spannend. Museum de Gevangenpoort zet bezoekers ook aan het denken over misdaad en straf, over strafrecht en rechtsstaat. Over hoe het recht vroeger werd geregeld en hoe het nu is, hoe het hier is en hoe het elders is op de wereld. In verschillende activiteiten legt het museum een verband met het hedendaagse maatschappelijk debat over ons rechtssysteem.
Geschiedenis Gevangenpoort
In de 14de eeuw werd het kasteel van de graven van Holland beschermd door een dubbele gracht aan de ene kant, en de Hofvijver aan de andere kant. Drie poortgebouwen gaven toegang tot het kasteelterrein, het huidige Binnenhof. De Spuipoort, de Doelenpoort en 'de voorste poort van den Hove', gelegen aan het Buitenhof. Omdat de poort rond 1420 ook wel gebruikt werd als gevangenis, kreeg hij al snel de naam Gevangenpoort. De Gevangenpoort was een belangrijke poort, omdat hij het hofgebied verbond met het dorp dat grensde aan het Buitenhof.
Lonely Planet: Gevangenpoort laat je versteld staan
In 2016 nam Lonely Planet De Gevangenpoort op in het boek 50 Museums to blow your mind. De bekende reisgids zette het Haagse museum tussen onder andere de Akropolis in Athene en de Verboden Stad in Beijing, omdat het toont hoe gruwelijk er vroeger werd omgegaan met gevangenen en hoe het recht in de loop der tijd veranderd is.
Partner van Cultuur aan Zee
Wereldberoemde meesterwerken en een jaarrond uniek cultureel programma in Den Haag, dat is Cultuur aan Zee. Wil je een handig overzicht van het tijdelijke en permanente aanbod in de stad aan zee, kijk dan hier.
