De Lutherse Kerk werd tussen 1759 en 1761 gebouwd naar ontwerp van architect Pieter de Swart. Naast kerkdiensten vinden er in de kerk tegenwoordig regelmatig concerten plaats, met name op het beroemde Bätz-orgel.
Gebouw
In 1751 besloot de lutherse gemeente om op de plaats van een beschutte kerk sinds 1615 een grotere kerk te bouwen. In 1757 ontwierp stadhouder architect Pieter de Swart het Paleis aan het Lange Voorhout (Huis Patras) en de Koninklijke Schouwburg (Huis Nassau). Weilburg), schetste in 1757 de gevel van de Lutherse kerk. Hij deed dit samen met de Amsterdamse architect Coenraet Hoeneker, die ook het interieur ontwierp. Het werk werd in 1758 aanbesteed en het kerkgebouw werd op 13 december 1761 ingewijd.
Restauratie
Vanaf 1950 vond de restauratie en verfraaiing van het monument plaats. Tussen 1961 en 1971 is gewerkt aan een grondige restauratie. De houten banken (zoals nog te zien naast het liturgisch centrum) werden vervangen door losse stoelen en de houten deuren onder de balkons werden vervangen door gordijnen. In 1975 was de restauratie van het algemeen monument voltooid en had de lutherse gemeente een prachtig en stijlvol kerkgebouw met bijgebouwen.
Architectuur en interieur
De Lutherse Kerk is een zaalkerk met een bakstenen gevel in classicistische stijl, zoals gebruikelijk in Den Haag. De voordeur bevindt zich in het midden en heeft aan weerszijden een raam met luiken. Daarboven heeft de gevel drie hoge boogramen met een kleine verdeling van spijlen. Op het dak zitten 'zwanen' als windvaantjes, wat gebruikelijk is in lutherse kerken.
De monumentale kerk wordt bedekt door een enkel dak dat rust op een bijzonder zwaar geheel van steunpalen en stutten. De trekbalk, waarop de gehele dakconstructie rust, heeft een overspanning van maar liefst 17,80 meter. Het interieur is wit gepleisterd en heeft Ionische pilasters langs de muren. Het geheel is uitgevoerd in de Nederlandse Lodewijk XV-stijl. Zoals gebruikelijk in lutherse kerken staat het liturgisch centrum centraal. De koperen poorten aan weerszijden verbeelden het verhaal van Jona en de walvis.
Bätz-orgel
Het Bätz-orgel in de Lutherse Kerk is een meesterwerk van de Utrechtse orgelbouwer Johann Heinrich Hartmann Bätz. Het werd in 1762 in gebruik genomen. In 2007 vond een grondige restauratie van het orgel plaats. Net als de kerk is het orgel nu een rijksmonument.
Het Bätz-orgel is van uitzonderlijke kwaliteit en geniet een internationale reputatie. Het orgel wordt gebruikt voor wekelijkse vieringen, voor tal van orgelconcerten en voor het geven van les aan orgelstudenten uit binnen- en buitenland. Vele bekende musici hebben het orgel bespeeld, zoals Feike Asma, Willem Mudde, Marie Claire Alain, Charles de Wolff, Ton Koopman, Ben van Oosten en Aart Bergwerff. Het orgel leent zich uitstekend voor de uitvoering van zowel klassieke orgelmuziek als het modernere repertoire en weet daardoor het publiek keer op keer te boeien en te enthousiasmeren.
Toegankelijkheid
De Lutherse kerk staat in het centrum van Den Haag en is goed bereikbaar met diverse vervoersmiddelen. De auto biedt een uitkomst voor bezoekers van buiten de stad, via de N440, de A4, A12 en A13. U kunt parkeren in de parkeergarage op de Grote Markt, die op loopafstand van de Lutherse kerk ligt. Daarnaast is de Lutherse kerk ook bereikbaar met het openbaar vervoer. Centraal Station is op loopafstand, maar ook tram 2, 3, 4, 6 en bus 22, 51 brengen bezoekers naar de Grote Markt. Vanaf daar is het slechts een korte wandeling naar de Lutherse kerk.
