Galerij Prins Willem V is een verborgen juweel in het historische centrum van Den Haag. Stadhouder prins Willem V van Oranje-Nassau liet de zaal in 1774 bouwen om er zijn schilderijen tentoon te stellen. De wanden hingen er bomvol, zodat de rijkdom van zijn verzameling goed te zien was.
Eerste openbare museum van Nederland
Galerij Prins Willem V was het eerste openbare museum in Nederland. In 1774 bracht de Nederlandse stadhouder Willem V, Prins van Oranje-Nassau (1748-1806), de belangrijkste schilderijen van zijn collectie bijeen in dit gebouw aan het Buitenhof. De Galerij geeft een goede indruk van de smaak in de 18e eeuw, de pruikentijd. Volgens toenmalig gebruik zijn de wanden van de lange zaal volgehangen met schilderijen, lijst aan lijst en van plafond tot vloer. Er zijn vooral schilderijen te zien van kunstenaars die in de 18de eeuw geliefd waren: Jan Steen, Wouwerman, Bloemaert, Willem van de Velde, Gerard ter Borch.
Willem de Verzamelaar
Verzamelen was voor een vorst in de 18de eeuw een vanzelfsprekende verplichting. Dus ook voor de jonge stadhouder Willem V. De prins verzamelde schilderijen van Hollandse en Vlaamse meesters uit de Gouden Eeuw. Maar ook oudheden, munten, stenen, fossielen, boeken en zelfs dieren. Zijn verzamelingen zijn de basis voor verschillende musea en bibliotheken in Nederland.
De geschiedenis
Willem V liet voor zijn schilderijenverzameling in 1774 een speciale zaal bouwen: de Galerij. Daar kon hij de overdaad en rijkdom van zijn collectie goed laten zien. De galerij was op vaste tijden open voor bezoekers. Willems schilderijenverzameling werd zo de eerste openbare collectie van Nederland.
In oude luister hersteld
In 1822 verhuisden de schilderijen naar het Mauritshuis en verloor de Galerij haar eigenlijke functie. Pas in 1977 waren er weer schilderijen te bekijken. De Galerij is nu in oude luister hersteld, maar is geen letterlijke reconstructie. Wél kun je ervaren hoe zo'n 18e-eeuwse galerij werd ingericht: veel schilderijen dicht naast elkaar, alles zo vol mogelijk. Want zo kwam de omvang en de rijkdom van de verzameling het best tot zijn recht.
