Monument Ypenburg herdenkt de Slag om Ypenburg van 10 mei 1940, het begin van de Tweede Wereldoorlog en het leven kostte aan ongeveer 100 Nederlandse militairen.
In de vroege ochtend van 10 mei 1940 viel Duitsland ons land binnen. Den Haag was een cruciaal onderdeel van het Duitse aanvalsplan. Het resulteerde in de slag om Den Haag, ook wel de Slag om de Residentie genoemd, de eerste grootschalige luchtlandingsaanval in de oorlogsgeschiedenis die op 10 mei 1940 werd uitgevoerd. De Duitsers verloren de helft van hun aanvallende luchtvloot van 1.100 vliegtuigen plus de helft van de ongeveer 5.000 aanvallende mannen van de Duitse 22nd Airborne divisie. Het was het grootste mislukte onderdeel van de Duitse aanval op Nederland, afgezien van het behouden van de Rotterdamse Maasbruggen en Stelling Kornwerderzand op de Afsluitdijk.
In en rond Den Haag werden Duitse troepen gedropt. Ze moesten de vliegvelden rond de stad en de stad zelf (Ypenburg, Ockenburg en Valkenburg) veroveren, waarbij ze snel koningin Wilhelmina, leden van kabinet-De Geer II en de legerleiding gevangen namen. Zodra de stad ingenomen zou zijn, waren de Duitsers van plan koningin Wilhelmina te dwingen zich over te geven en daarmee de oorlog in één dag te beëindigen.
Hoewel ze er in eerste instantie in slaagden de drie luchthavens te veroveren, mislukte het primaire doel – de verovering van Den Haag en het afdwingen van de Nederlandse capitulatie. Het Nederlandse leger aarzelde niet om in de tegenaanval te gaan om de vliegvelden terug te veroveren. De tegenaanval begon in Ypenburg. Zwaar in de minderheid en alleen uitgerust met munitie die ze op Duitsers hadden buitgemaakt, wisten de Nederlandse troepen een positie te verwerven waardoor ze met artillerie op hun eigen vliegveld konden schieten, iets waar de Duitse luchtlandingstroepen op dat moment geen antwoord op hadden. Het vliegveld raakte zwaar beschadigd en de Duitsers moesten de brandende gebouwen ontvluchten en verloren daardoor hun verdedigingspositie. Nederlandse troepen wisten het vliegveld te bereiken en de aanval door te zetten. Veel Duitse soldaten werden gedwongen zich over te geven in de veldslagen die volgden.
Eind deze 10 mei waren alle luchthavens weer in Nederlandse handen. De euforie over deze overwinning was echter van korte duur, want de Duitsers boekten succes op andere strategisch belangrijke gebieden in Nederland. Het optreden van het Nederlandse leger in de Battle for the Residency gaf koningin Wilhelmina, haar familie en de regering wel voldoende tijd om naar Engeland te vluchten, een zet die aanvankelijk door een deel van het volk als 'laf' werd beschouwd (“Het volk werd aan hun lot overgelaten). eigen middelen”) maar zou later een positieve wending krijgen als Wilhelmina (en prins Bernhard) een bron van steun en inspiratie zou worden voor mens & verzet.
Symboliek
Het monument symboliseert een groep van zes en een groep van twee personen. Op de sokkel staat: 'Aangevallen maar niet verslagen'. Het beeld van twee personen bevat een uitleg van het verhaal.
